Σινεμά

Λουίς Μπονιουέλ: Μερικές από τις πιο σημαντικές ταινίες ενός ”επαναστάτη” του Κινηματογράφου

Ταινίες του Λουίς Μπονιουέλ
Ταινίες του Λουίς Μπονιουέλ

Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ τον είχε χαρακτηρίσει ως τον καλύτερο σκηνοθέτη όλων των εποχών.

Ο Λουίς Μπονιουέλ (1900-1983), ο πατέρας του Κινηματογραφικού Υπερρεαλισμού, έζησε μία ζωή εντός και εκτός Κινηματογράφου δίχως όρια. Η σκηνοθετική του ματιά άλλαξε την ιστορία του σύγχρονου Κινηματογράφου, ενώ οι περισσότερες ταινίες από όσες σκηνοθέτησε, θεωρούνται σήμερα κλασικές.

Ένας νέος Λουίς Μπονιουέλ

Η ματιά του Μπονιουέλ στον Κινηματογράφο ήταν ανατρεπτική, αιρετική, αποκαθηλωτική, απελευθερωμένη από ταμπού και φοβίες. Ο μεγάλος σκηνοθέτης υπήρξε τρομερά καινοτόμος με περιεχόμενο ταινιών που ουκ ολίγες φορές σόκαραν κοινό και κοινωνία.

Και αυτές εδώ, είναι μερικές από τις καλύτερες κινηματογραφικές του στιγμές.

Ανδαλουσιανός Σκύλος (un chien andalou):

Ένας σκύλος ανεκτίμητης αξίας, ακόμα και σήμερα. Αυτή η βωβή ταινία μικρής διάρκειας, αποτελεί μία κινηματογραφική ματιά δίχως λογική σκέψη, απόρροια της σουρεαλιστικής σκέψης του Μπονιουέλ και του Σαλβαδόρ Νταλί. Η ταινία δεν έχει κανέναν λογικό ειρμό, οι σκηνές δε συνδέονται μεταξύ τους λογικά. Για αυτό και βλέπουμε ό,τι μπορούμε να φανταστούμε, από έναν άνδρα  με το τσιγάρο κρεμασμένο στα χείλη ακονίζει μια λάμα, μέχρι ένα ξυράφι που κόβει ένα μάτι. Παραμένει μία από τις μεγάλες στιγμές παραφροσύνης του Παγκόσμιου Κινηματογράφου, η σημαντική σύμπραξη ανάμεσα σε δύο μεγάλες προσωπικότητες που ατένισαν με τη δική τους ματιά την πραγματικότητα, έμεινε στην ιστορία.

Ανδαλουσιανός σκύλος

Η Ωραία της ημέρας (Belle de jour): Ένα ξύπνημα του ερωτικού ενστίκτου απελευθερωμένο από στερεότυπα, μία βουτιά στο υποσυνείδητο και ένα ερωτικό αριστούργημα που είναι βέβαιο πως προκάλεσε αντιδράσεις και ατελείωτες συζητήσεις όταν προβλήθηκε. Η Σεβερίν, η όμορφη αλλά ερωτικά ψυχρή σύζυγος ενός γιατρού, γίνεται πόρνη πολυτελείας σε οίκο ανοχής με το ψευδώνυμο Ωραία της Ημέρας. Μέσα της συμμετοχής της σε διάφορα ερωτικά παιχνίδια κάθε φύσης, ξεδιψάει την άγρια και διψασμένη της σάρκα. Την ίδια στιγμή που ο σύζυγός της είναι απορροφημένος από τον τρόπο ζωής που έχει επιβάλλει η μικροαστική καθημερινότητα, η Σεβερίν θα συνεχίσει να επιδίδεται σε ερωτικές πράξεις, προσπαθώντας να δαμάσει την άσβηστη σεξουαλική της επιθυμία. Όλα αυτά μέχρι ένας από τους πελάτες του οίκου ανοχής να την ερωτευτεί πραγματικά.

Η Ωραία της ημέρας

Ο Μπονιουέλ με την Ωραία της Ημέρας, σπάει κάθε στερεότυπο. Ισορροπεί ανάμεσα στην καρδιά και την σάρκα, την πραγματικότητα και τη φαντασία, τη μικροαστική καθημερινότητα και τον υπερρεαλισμό. Ο Μπονιουέλ φέρνει στο κέντρο της ιστορίας μία γυναίκα καταπιεσμένη από την περιορισμένη και πουριτανική ηθική αστή, η οποία απελευθερώνεται και ζει τις σεξουαλικές της φαντασιώσεις δίχως όρια. Η αλαβάστρινη ομορφιά της Κατρίν Ντενέβ ως νεαρής Σεβερίν, αποτυπώνει άψογα μία γυναίκα που από μία ανικανοποίητη ερωτικά σύζυγο σε μία πόρνη πολυτελείας. Η Ωραία της ημέρας ανήκει στις μεγάλες κινηματογραφικές στιγμές του Μπονιουέλ και η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία στην καριέρα του.

Βιριδιάνα: Πλούσιος θείος επιδίδεται στο σώμα της νεαρής ανιψιάς του Βιριδιάνας με νεκροφιλικό τρόπο. Η Βιριδιάνα έχοντας επιλέξει μία ζωή μοναστική και κοντά στο Θεό, ζει μία ζωή αγνότητας και προσφοράς απέναντι στο συνάνθρωπο. Όταν πέσει θύμα βιασμού από τον χήρο θείο της και αισθανθεί πως χάνει την αγνότητά της, αποφασίσει να εγκαταλείψει το μοναστήρι και να αφοσιωθεί σε απόκληρους και τους περιφρονημένους ανθρώπους αυτής της ζωής. Ο θείος της βιώνοντας τις ενοχές να τον κατακλύζουν, θα αυτοκτονήσει. Η νεαρή Βιριδιάνα θα βρει και πάλι έναν τρόπο να υπηρετήσει την πίστη της, φροντίζοντας και μαζεύοντας όλους τους ζητιάνους της πόλης μέσα στην πολυτελή έπαυλη που τώρα της ανήκει. Η Βιριδιάνα είναι ικανή από μόνη της να κάνει ταυτόσημη με το όνομα του Μπονιουέλ τη λέξη «βλάσφημος». Η ταινία, η οποία έφτασε στο σημείο να εξοργίσει από τον Πάπα μέχρι τον δικτάτορα Φράνκο, είναι μία καταγγελία στην αγαστή συνεργασία Κράτους –Εκκλησίας, μία αποποίηση της ευτυχίας και μία καταγγελία για για την Ισπανία, την δικτατορία και τoυς παράπλευρoυς εξουσιαστικούς μηχανισμούς της  φεουδαρχίας και της εκκλησίας. Η Βιριδιάνα είναι η πρώτη ταινία που γύρισε ο Μπονιουέλ στην πατρίδα του Ισπανία, μετά από χρόνια εξορίας σε Μεξικό και ΗΠΑ.

El (Αυτός): Μία από τις καλύτερες ταινίες του σκηνοθέτη με θέμα την παράφορη συζυγική ζήλια, η οποία εξαιτίας των γυναικοκτονιών, είναι και ιδιαίτερα επίκαιρη. Η ταινία είχε λάβει μικτές ως κακές κριτικές, αλλά ο Μπονιουέλ είχε χαρεί ιδιαίτερα όταν είχε μάθει πως ο ψυχαναλυτής Ζακ Λακάν την έδειχνε στους μαθητές του, θέλοντας να τους δείξει πώς συμπεριφέρεται ένας άνθρωπος με παράνοια. Το Αυτός είναι μία υποτιμημένη ταινία του Μπονιουέλ που έχει ως επίκεντρο έναν καταπιεσμένο και χαμένο μέσα στις αρχές του άνθρωπο, ο οποίος εμφανίζει δυσλειτουργική συμπεριφορά και μέσα στο γάμο του.

Υπάρχει κάποιος άλλος σκηνοθέτης που να αξίζει περισσότερο τον χαρακτηρισμό «αιρετικός» και «επαναστάτης», όπως ο Μπονιουέλ; Μάλλον όχι…

About the author

Κωνσταντίνος Ιορδανίδης

Add Comment

Click here to post a comment


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.