Τα τελευταία χρόνια, γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο (και όχι μόνο στην Ελλάδα), μία προσπάθεια να υπάρξει μεγαλύτερη αποδοχή των ανθρώπων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό από αυτόν της πλειοψηφίας.
Και αυτή η προσπάθεια, γίνεται ολοένα και πιο κατορθωτή στην εποχή μας. Η άρση των διακρίσεων με αφετηρία των σεξουαλικό προσανατολισμό, γίνεται ολοένα και πιο επιτυχής.
Ωστόσο, δεν ήταν όλες οι εποχές έτσι, η Ελληνική κοινωνία κρατούσε με νύχια και με δόντια σοκαριστικές ιστορίες στο σκοτάδι και τις παρακολουθούσε από την κλειδαρότρυπα. Υπήρξε εποχή που η Ελληνική κοινωνία, κλεισμένη από φόβο ασφυκτικά μέσα στα ταμπού και τις προκαταλήψεις της, δεν μπορούσε να αφήσει τίποτα να σπάσει αυτή την επιφανειακή αίσθηση προστασίας.
«Άγγελος»- το χρονικό μίας ταινίας-ορόσημα για τα Ελληνικά δεδομένα
Όλα άλλαξαν όμως το 1982, όταν ο μεγάλος Έλληνας σκηνοθέτης Γιώργος Κατακουζηνός, αποφασίζει να γράψει το σενάριο και να σκηνοθετήσει την πρώτη Ελληνική ταινία που μίλησε ανοιχτά για τον ομόφυλο έρωτα, τις «κακόφημες πιάτσες» και του τρανς ανθρώπους. Όπως και τη στάση της Ελληνικής κοινωνίας του τότε απέναντι στην ομοφυλοφιλία.
Ο Κατακουζηνός είχε συγκλονιστεί από ένα πραγματικό γεγονός που είχε συνταράξει την Ελληνική κοινωνία της εποχής: τη δολοφονία του 22χρονου ναύτη Ανέστη Παπαδόπουλου από τον εραστή του, τον 19χρονο τότε Χρήστο Ρούσσο, ο οποίος δεν άντεχε άλλο το γεγονός πως τον καταπίεζε και τον εξανάγκαζε να ντύνεται με γυναικεία ρούχα. Ο μεγάλος σκηνοθέτης προσπάθησε να δει τον άνθρωπο Ρούσσο πίσω από τη δολοφονία και την ταμπέλα που του είχε φορέσει η κοινωνία της εποχής. Θέλησε να μιλήσει δίχως ταμπού και προκαταλήψεις για ένα έγκλημα που συγκλόνισε την εποχή εκείνη και να εμβαθύνει στους λόγους και τις αιτίες. Και έτσι, πήρε την απόφαση να γυρίσει τον «Άγγελο».
Ο «Άγγελος» αποτελεί, πραγματικά, ένα αριστούργημα για τον Ελληνικό κινηματογράφο. Ακόμα και σήμερα, αναφέρεται σε κάθε βιβλίο που πραγματεύεται τον ίδιο και κατατάσσεται στα κλασικά του έργα. Κριτικοί και κοινό, αναγνώρισαν το θάρρος και την τόλμη του Κατακουζηνού, ο οποίος άφησε εμβρόντητη την κοινωνία της εποχής. Δε δίστασε να δείξει την ομόφυλη σχέση σε κάθε της έκφανση, προβάλλοντας το πρότυπο του «σκληρού άνδρα» που είναι παθητικός και του ομόφυλου άνδρα που είναι πιο αδύναμος και κρύβεται, προσπαθώντας να επιβιώσει σε μία κοινωνία που δεν αποδέχεται αυτό που είναι.
Περιεχόμενο- Θέμα ταινίας
Ο «Άγγελος» (Μιχάλης Μανιάτης) είναι ένας νεαρός άνδρας που εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας δε δέχεται την αποδοχή και τη στήριξη της οικογένειας και της ευρύτερης κοινωνίας που ζει. Ερωτεύεται έναν άνδρα, εξίσου ομοφυλόφιλο αλλά πιο σκληρό αρσενικό, τον Μιχάλη (τον υποδύεται ο Διονύσης Ξάνθος). Ο ίδιος δεν ανέχεται να έχει σχέση με έναν άνδρα και εξαναγκάζει τον πρώτο να ντύνεται γυναίκα και να εκδίδεται σε κακόφημες πιάτσες.
Σε μία από τις κακόφημες πιάτσες που κυκλοφορεί, κάνει έφοδο η αστυνομία και ο ίδιος συλλαμβάνεται. Ο πατέρας του αυτοκτονεί, μη αντέχοντας την κοινωνική κατακραυγή. Ο «Άγγελος» επαναστατεί για την κακομεταχείριση που βιώνει και στο τέλος, σκοτώνει τον εραστή του.
Γενικότερες πληροφορίες για την παραγωγή-γύρισμα της ταινίας
Ο «Άγγελος» και το προχωρημένο του σενάριο για τα δεδομένα της τότε Ελληνικής κοινωνίας, προκάλεσαν πολλές αντιδράσεις διαφορετικής έντασης και διαφορετικών λόγων. Πολλοί ομοφυλόφιλοι αντιτάχθηκαν και εκφράστηκαν ως αντίθετοι για το γεγονός πως ο ομοφυλόφιλος πρωταγωνιστής της ταινίας ταυτίζεται με έναν δολοφόνο.
Άλλες πληροφορίες που αφορούν την ταινία, είναι οι εξής:
Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, Μιχάλης Μανιάτης, είχε μαθητεύσει δίπλα στον ίδιο τον Άντονι Χόπκινς και είχε κάνει μαθήματα υποκριτικής, ειδικά για αυτό το ρόλο.
Η ταινία είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις, πριν ακόμα ξεκινήσουν τα γυρίσματά της. Αρχικά, το Υπουργείο Πολιτισμού είχε απορρίψει το σενάριο με το φόβο πως η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να δεχτεί μία ταινία με τέτοιο θέμα και αυτό θα προκαλούσε κοινωνικές αναταραχές και συγκρούσεις. Η άρνηση προκάλεσε τη συνεδρίαση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, με την απόφαση να βγαίνει θετική, μετά από ψηφοφορία 4-1.
Ο Χρήστος Ρούσσος, ήδη από την πρώτη περίοδο προβολής της ταινίας, είχε καταθέσει ασφαλιστικά μέτρα και είχε υποστηρίξει πως η ταινία παραποιεί την πραγματικότητα σε πολλά από αυτά που παρουσιάζει. Για παράδειγμα, υποστήριξε πως ο εραστής του δεν τον έντυνε γυναικεία, αλλά τον καταπίεζε σε υπερβολικό βαθμό να ντυθεί έτσι. Επιπροσθέτως, δήλωσε πως η αντίδραση της οικογένειάς του στην πραγματικότητα, ήταν διαφορετική από αυτή που παρουσιάστηκε στην ταινία. Παρόλα αυτά, αναγνώρισε το γεγονός πως η ταινία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και τη μεταστροφή της κοινής γνώμης για την υπόθεσή του. Αυτή η αλλαγή της κοινής γνώσης οδήγησε το 1990, μέχρι και τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, να του δώσει απονομή χάριτος.
Η ταινία είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, παρά το γεγονός πως πραγματευόταν ένα τόσο ιδιαίτερο θέμα και της ευρύτερης κάμψης που αντιμετώπιζε τότε ο Ελληνικός κινηματογράφος. Κατάφερε να διακριθεί στο Φεστιβάλ κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης του 1982, με βραβείο για καλύτερη ταινία, σενάριο και ρόλου για το Μιχάλη Μανιάτη.
Ο «Άγγελος» προκάλεσε, θαυμάστηκε, επαινέθηκε, τόλμησε, καινοτόμησε. Και κατάφερε να γράψει τη δική του μοναδική ιστορία στη μακραίωνη πορεία του Ελληνικού κινηματογράφου.
Add Comment