Οι άνθρωποι, από τη φύση μας, φοβόμαστε το χρόνο που περνάει. Και αυτό, διότι αντιλαμβανόμαστε πως κάθε ρυτίδα, κάθε μεγαλύτερη κόπωση, κάθε άσπρη τρίχα των μαλλιών προμηνύει το βιολογικό μας τέλος. Ο άνθρωπος είναι πεπερασμένο ον και όσο και αν η πρόοδος της Επιστήμης και της τεχνολογίας του προσφέρουν μία ψευδαίσθηση αθανασίας, έρχεται ο ρεαλισμός της ζωής και αποδεικνύει πως ο θάνατος είναι μία κοινή αλήθεια για όλους μας. Ο Βούδας έλεγε πως μπροστά στη γέννηση, τον πόνο, το γήρας και τη ζωή, όλοι είμαστε ίσοι.
Ο κινηματογράφος ως μία τέχνη που αποδίδει την αλήθεια της ζωής ενίοτε με φαντασία αλλά και ενίοτε με σκληρό ρεαλισμό, παρήγαγε ταινίες που αφορούν την τρίτη ηλικία και την ενατένιση του τέλους από έναν άνθρωπο που βιώνει τα τελευταία του έτη για τη βιολογική του ζωή. Η τρίτη ηλικία, η φθορά, ο επερχόμενος θάνατος και το υπαρξιακό άγχος που αυτός γεννά, έγιναν θέμα πολλών ταινιών.
Οι μεγάλοι ηθοποιοί του κλασικού κινηματογράφου είχαν αυτό το υποκριτικό –και όχι μόνο –μεγαλείο. Δε δίσταζαν να πρωταγωνιστήσουν σε ταινίες που αναδείκνυαν το γεγονός πως βρίσκονται πια στην τρίτη ηλικία και οδεύουν στο θάνατό τους. Άφηναν τη σωματική τους αδυναμία να φανεί, τη σωματική τους εξασθένηση να γίνει αντιληπτή από το θεατή. Και αυτό πρόσδιδε ακόμα περισσότερη λάμψη στο μεγαλείο τους; έβλεπες το ανθρώπινο, το τρωτό και όχι μόνο το μυθικό, το φως, τη λαμπερή εμφάνιση της δόξας και της νεότητας.
Οι Φάλαινες του Αυγούστου είναι ένα κοινωνικό δράμα παραγωγής 1987, το οποίο είναι βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Ντέιβιντ Μπέρι.
Τι να πρωτογράψει κανείς για αυτή την ταινία; Ότι είναι μία μελαγχολική αλλά και φιλοσοφική θεώρηση του χρόνου που περνάει και αφήνει τα σημάδια του επάνω στον κάθε άνθρωπο; Την εμφάνιση μύθων της μεγάλης οθόνης, όπως η Μπέτι Ντέιβις, η Λίλιαν Γκις, η Αν Σόδερν και ο Βίνσεντ Πράις; Πώς μπορέσει να χωρέσει μία μικρή οθόνη ένα τέτοιο μεγαλείο ανθρώπων που καταθέτουν μία από τις τελευταίες τους ερμηνείες στη μεγάλη οθόνη, έχοντας επιτρέψει στη φθορά του χρόνου να φανεί στους θαυμαστές τους;
Πληροφορίες για το θέμα της ταινίας
Η ταινία αφορά τη ζωή δύο αδελφών, της τυφλής Λίμπι (Μπέτι Ντέιβις) και της Σάρα Γουέμπερ (Λίλιαν Γκις), οι οποίες βρίσκονται σε περασμένη ηλικία και οι δύο και αναπολούν το παρελθόν. Μένουν μαζί στο Μέιν τα τελευταία πενήντα χρόνια και λαχταρούν να δουν ξανά τις φάλαινες να επιστρέφουν στη θάλασσα. Η Λίμπι αναμένει το θάνατό της και η φθορά που έχει επιφέρει ο χρόνος στο σώμα και την υγεία της, την έχουν μετατρέψει σε ένα ιδιαίτερα αγενές και απότομο άτομο. Η Σάρα, από την άλλη, είναι πιο δυναμική προσωπικότητα και θέλει να ζει τη ζωή της μέχρι την τελευταία της ημέρας (η Λίλιαν Γκις ήταν 93 ετών στην ταινία). Το ενδιαφέρον της Σάρα έχει κερδίσει ο κύριος Μάρανοφ (Βίνσεντ Πράις), ο οποίος ανήκει από αριστοκρατική γενιά και είναι ιδιαίτερα ευγενής στους τρόπους του. Όταν σε μία επίσκεψή του για φαγητό, η Λίμπι θα είναι αγενής τόσο σε εκείνον όσο και στην αδελφή του (Αν Σόδερν), η Σάρα θα ξεκινήσει να σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο του να κλείσει την αδελφή της σε ίδρυμα.
Μία πάλη ανάμεσα στο γήρας, στην αδελφική αγάπη, στη φθορά θα ξεκινήσει. Η ταινία χτίζει έναν κόσμο ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, ανάμεσα στο φόβο του θανάτου και την ελευθερία της αγάπης.
Πληροφορίες για την ταινία
- Η Μπέτι Ντέιβις στην ταινία ήταν 79 ετών, δύο χρόνια πριν πεθάνει, το 1989. Η άσχημη κατάσταση της υγείας της ήταν παραπάνω από εμφανής, αφού η ίδια είχε περάσει αλλεπάλληλα εγκεφαλικά και είχε υποβληθεί και σε μαστεκτομή. Γύρισε την ταινία με δυσκολία, αλλά κατάφερε να είναι ακόμα μία επιβλητική ερμηνεία που σηματοδότησε και το τέλος της καριέρας της.
- Πριν ο λόγος δοθεί στη Ντέιβις, είχαν γίνει προτάσεις σε πολλές γυναίκες-μύθους του κλασικού Χόλυγουντ: από την Κάθριν Χέμπορν, τη Σίρλεϊ Μπουθ μέχρι τη Μπάρμπαρα Στάνγουικ. Τον απέρριψαν όλες, για τους δικούς τους λόγους η καθεμία. Για το ρόλο του Μάρανοφ, υπήρχε ως πρώτη σκέψη ο Φρεντ Ασταίρ και ο Πολ Χέριντ. Και οι δύο όμως αρνήθηκαν, για λόγους ασθενείας.
- Η ταινία σηματοδοτεί τη δεύτερη συνεργασία της Μπέτι Ντέιβις και του Βίνσεντ Πράις μετά την πρώτη ταινία που συνεργάστηκαν μαζί, «Ελισάβετ και Έσσεξ».
- Η Αν Σόδερν για την ερμηνεία της, έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου.
Οι Φάλαινες του Αυγούστου είναι ένα από τα έργα που διασκευάζονται πολύ συχνά και στο ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων. Παίζεται πάντοτε, από ηθοποιούς μεγάλης ηλικίας, αναδεικνύοντας έναν φιλοσοφικό στοχασμό επάνω στα γηρατειά, στη δύναμη της αδελφικής αγάπης, στη σοφία που δυναμώνει το νου με την παράλληλη αδυναμία που επέρχεται στο σώμα.
Η ταινία αποτελεί ένα αριστούργημα που γεννά μελαγχολία σε κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως ηλικίας, καθώς αναδεικνύει την παντοδυναμία του χρόνου απέναντι στην ομορφιά και τη σωματική ρώμη. Όμως, αναδεικνύει και την παράλληλη αδυναμία του να νικήσει την αδελφική αγάπη, τη λαχτάρα για ζωή και την ελπίδα.
Add Comment