Φρίντα Κάλο: Η θεά της Τέχνης

«Προσπάθησα να πνίξω τους καημούς μου. Αλλά, τελικά, διαπίστωσα πως ξέρουν καλό κολύμπι» Τι είναι, τελικά, η Φρίντα Κάλο; Μία νεράιδα; Μία γυναίκα που κάθε φορά γεννιόταν πιο δυνατή μέσα από τις στάχτες της; Μία μυθική μορφή που κατάφερε να τραβάει τα βλέμματα με τη χαρισματική της προσωπικότητα;
Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες της, μπορείς να διαπιστώσεις κάτι ιδιαίτερο: δε χαμογελάει σχεδόν ποτέ. Ίσως να ήταν οι δυσκολίες της ζωής της εκείνες που την ανάγκασαν να κρύβει τη χαρούμενη πλευρά της.

Η Κάλο, ναι, υπήρξε όλα αυτά. Το Γαλάζιο Σπίτι που βρίσκεται στο Μεξικό από σπίτι στο οποίο γεννήθηκε η ίδια, έγινε μουσείο και αποτελεί το πιο δημοφιλές αξιοθέατο στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Η μεγάλη Φρίντα Κάλο στη συνείδηση των περισσότερων, φαντάζει ως μία μυθική μορφή της Τέχνης. Αν παρακολουθείς αναρτήσεις από διάφορες σελίδες στο Facebook, ένα πράγμα διαπιστώνεις; πως η Φρίντα υπάρχει παντού. Σε αποφθέγματα, σε δημοσίευση των πινάκων, σε φωτογραφίες της. Οι φράσεις της, η καλλιτεχνική της πορεία, η ζωή της, ενέπνευσαν και εμπνέουν καθημερινά εκατομμύρια ανθρώπους.

Ήταν μία απόδειξη πως η γυναίκα μπορεί να κυριαρχήσει σε έναν καθαρά ανδροκρατούμενο χώρο. Αν κάποιος ξεψαχνίσει την Ιστορία της Τέχνης, θα διαπιστώσει πως οι άνδρες είναι εκείνοι που κυριαρχούν στην τέχνη της ζωγραφικής. Λίγες ήταν οι γυναίκες που ύψωσαν το ανάστημά τους και αντιτάχθηκαν στην ανδροκρατούμενη κοινωνία του επαγγέλματός τους. Πολλοί καλλιτέχνες, ακόμα και σήμερα, αναφέρουν τη Φρίντα Κάλο ως βασική τους έμπνευση.

Η Φρίντα. Η κοπέλα που την έλεγαν Κουτσοφρίντα ειρωνικά οι συμμαθητές της. Εκείνη που λυτρώθηκε μέσα από την τέχνη, που ζωγράφισε την ίδια να κάνει παρέα με μαϊμούδες, που αναπαράστησε τη δική της σπασμένη εικόνα ως γυναίκα σε πίνακές της.

Πληροφορίες για τη ζωή της
“Το πιο σημαντικό μέρος του σώματος μου είναι το μυαλό μου” ‘έγραφε η Φρίντα Κάλο που γεννήθηκε μία καλοκαιρινή ημέρα, στις 6 Ιουλίου το 1907.Οι γονείς της ήταν ένας Γερμανοεβραίος πατέρας και μία Ισπανομεξικάνα μητέρα. Η ίδια είχε κομμουνιστικές πολιτικές πεποιθήσεις όλη της τη ζωή.

Μία ιστορία ολόκληρη, ακόμα και το όνομά της. Αν και το πιστοποιητικό γέννησής της αναφέρει ότι γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1907, η Φρίντα υποστήριζε ότι στην πραγματικότητα γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1910. Η αλήθεια είναι πως το 1910 συμπίπτει με το γεγονός της Μεξικάνικης επανάστασης και η μεγάλη καλλιτέχνιδα ήθελε για λόγους πατριωτικούς να αλλάξει την ημερομηνία, συμβολίζοντας την υποστήριξή της.

Η ζωή της όλη μία πορεία από πόνο σε πόνο, από πληγή σε πληγή. Στα δεκαοκτώ της η μπάρα ενός λεωφορείου διαπέρασε τη σπονδυλική της στήλη όταν συγκρούστηκε με ένα τραμ , με αποτέλεσμα εκείνη για το υπόλοιπο της ζωής της να μπαινοβγαίνει σε νοσοκομεία και να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας. Η κοιλιά της Κάλο τρυπήθηκε σοβαρά και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο για μήνες, υποβλήθηκε σε σχεδόν 30 χειρουργικές επεμβάσεις και παρέμεινε στην ουσία ασθενής για όλη της τη ζωή.

Ήθελε από μικρή ηλικία να γίνει γιατρός. Ωστόσο, το ατύχημα που της άλλαξε τη ζωή, αναχαίτισε κάθε όνειρό της για την Ιατρική Επιστήμη. Ίσως για την Τέχνη αυτό να βγήκε σε καλό, επειδή ο πόνος της την οδήγησε σε λύτρωση. Οι γονείς της σε μία προσπάθεια να τη βοηθήσουν να ξεπεράσει τον ψυχικό της πόνο, της έκαναν δώρο ένα καβαλέτο.

Η ίδια έμενε και ζωγράφιζε στο κρεβάτι, καθώς δεν ήθελε να επιβαρύνει περισσότερο τη σπονδυλική της στήλη. Από τα 150 έργα της, τα 50 είναι αυτοπροσωπογραφίες. Η ίδια ζωγραφίζει τον εαυτό της και δε διστάζει να αποκαλύψει και την άσχημη ψυχολογική κατάσταση την οποία βίωνε.

Οι πίνακές της ένα κομμάτι της δικής της ζωής ο καθένας. Η θλίψη της για την ασθένειά της αλλά και ο πόνος της για το γεγονός ότι δεν μπορούσε να αποκτήσει παιδιά, αποτυπώθηκε μέσα από μελαγχολικές μορφές με έντονα και σκοτεινά χρώματα.

Η ταραχώδης σχέση με τον εξίσου γνωστό ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα, επηρέασε τόσο τη ζωή όσο και την καλλιτεχνική της δημιουργία. Παρά την ύπαρξη επίσημης σχέσης, οι δύο τους δεν σταμάτησαν να έχουν παράλληλες σχέσεις. Ωστόσο, η απιστία του Ριβέρα με την αδελφή της Κάλο την πλήγωσε και τη σημάδεψε βαθιά. Παράλληλα, διατηρούσε σχέσεις και με γυναίκες και με άνδρες, γεγονός που φανερώνει πως ήταν αμφιφυλόφιλη. Πάντως, η ίδια πολλές φορές, είχε υποστηρίξει τις ελεύθερες σχέσεις.

Η Κάλο έζησε μία ζωή στα άκρα. Αγάπησε και αγαπήθηκε. Αλλά πάνω από όλα, ήταν καλλιτέχνιδα, από τις σπουδαιότερες εκπροσώπους της Μεξικανικής τέχνης. Στην καλλιτεχνική της πορεία δέχτηκε επίδραση Ευρωπαϊκών ρευμάτων στα οποία συμπεριλαμβάνονται ο Ρεαλισμός, ο Συμβολισμός και ο Υπερρεαλισμός.

Η Φρίντα ήταν σε όλη της τη ζωή ιδιαίτερα πολιτικοποιημένη και ήθελε να βελτιώσει τη θέση της γυναίκας η οποία προσπαθούσε να επιβιώσει σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο. Η ίδια αποτέλεσε το σύμβολο της ελεύθερης, χειραφετημένης γυναίκας που ζει και εκφράζεται δίχως φόβο. Αλλά με πολύ πάθος.

Η Φρίντα είναι ένα αιώνιο, διαχρονικό σύμβολο πολιτισμού, τέχνης και γυναικείας απελευθέρωσης σε μία κοινωνία ακόμα σκληρή και με προκατάληψη απέναντι στις γυναίκες. Και για αυτό, άφησε τη δική της θέση στην Ιστορία.