Σινεμά

Ο αναρχικός σκηνοθέτης Νίκος Παπατάκης

nikos papatakis
nikos papatakis

Ο Νίκος Παπατάκης ήταν ένας Έλληνας-Αιθιοπής γεννημένος πολιτογραφημένος Γάλλος σκηνοθέτης, ο οποίος έζησε στη Γαλλία. Γεννήθηκε στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας και πέρασε τα πρώτα του χρόνια μεταξύ Αιθιοπίας και Ελλάδας. Το 1939 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και εργάστηκε σε πολλές ταινίες. Κάποια στιγμή δημιουργεί τον περίφημο παρισινό σύλλογο «La Rose Rouge» με τους ερμηνευτές να συμπεριλαμβάνουν την τραγουδίστρια Juliette Gréco.

Η ιστορία της ζωής του

Παντρεύτηκε την ηθοποιό Anouk Aimée από το 1951 έως το 1954 και από την οποία είχε μια κόρη, τη Μανουέλα Παπατάκη, η οποία γεννήθηκε το 1951. Στη συνέχεια παντρεύτηκε την ηθοποιό Όλγα Καρλάτου από το 1967 έως το 1982, από την οποία είχε έναν γιο, το Σέργιο Παπατάκη, γεννημένο το 1967. Το 1957, ο Παπατάκης μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, γνώρισε τον John Cassavetes και έγινε συμπαραγωγός του Cassavetes’ Shadows το 1959. Το 1963, η πρώτη του ταινία, «Les Abysses», βασισμένη στο The Slaves του Jean Genet έγινε επιτυχία και προκάλεσε σκάνδαλο ενώ μπήκε στο Φεστιβάλ των Καννών το 1963, το οποίο αρνήθηκε να το δείξει. Το 1967 σκηνοθετεί μια άλλη τολμηρή ταινία, «τους Βοσκούς». Κατά τη διάρκεια του Αλγερικού πολέμου ήταν ενεργός στο Front de Liberation National. Επέστρεψε στη σκηνοθεσία το 1987 με μια ταινία στα ελληνικά, με τον τίτλο «Η Φωτογραφία» (The Photograph). Η τελευταία του ταινία ήταν το «Walking a Tightrope» το 1992. Πέθανε στο Παρίσι στις 17 Δεκεμβρίου 2010.

Διαβάστε – Clint Eastwood: 5 δημοφιλείς ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε αλλά δεν σκηνοθέτησε

nikos papatakis skinothetis
nikos papatakis skinothetis


Οι πιο επαναστατικές του ταινίες


Η ταινία «Viridiana» που απαγορεύτηκε στην Ισπανία από το 1961 έως το 1977, καταγγέλθηκε από το Βατικανό, αλλά παρόλ΄αυτά χάρισε στον δημιουργό της τον Χρυσό Φοίνικα το 1961, προβλήθηκε στα πλαίσια του αφιερώματος για τον Νίκο Παπατάκη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ως ειδική προβολή λοιπόν η «Viridiana» έπαιξε την τελευταία μέρα του αφιερώματος, για χάρη ενός ακόμα σπουδαίου σκηνοθέτη, του Louis Bunuel. Την Viridiana υποδύεται η Silvia Pinal, μια γυναίκα η οποία σκοπεύει να αφοσιωθεί στη μοναστική ζωή και λίγο πριν πάρει τους όρκους της επισκέπτεται τον τελευταίο συγγενή που της απομένει, το θείο της Don Jaime, στο ρόλο του οποίου είναι ο Fernando Rey. Εκείνος το διάστημα της διαμονής της σπίτι του θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να την κάνει δική του για πάντα.

Η κληρονομιά

Όταν η ίδια θα κληρονομήσει το σπίτι του, θα το μετατρέψει σε άσυλο αστέγων και άπορων, εκπληρώνοντας έτσι το μεγάλο έργο του «κυρίου» της. Μια απολαυστική σατιρική ταινία η οποία παραλίγο να στοιχίσει την ελευθερία του σκηνοθέτη, καθώς βγήκε την περίοδο κατά την οποία η Ισπανία ήταν επί δικτατορίας του Φράνκο. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο ειρωνικός χαρακτήρας της και οι «ιερόσυλες» κατά την εκκλησία σκηνές της, πυροδότησαν μια καταιγιστική σειρά αρνητικών κριτικών και έναν τεράστιο θόρυβο τόσο γύρω από την ίδια την ταινία αλλά και σχετικά με τον Louis Bunuel. Παρόλ΄αυτά ακόμα και σήμερα είναι εξίσου διασκεδαστική και εύστοχη, κουβαλώντας ένα μεγάλο μύθο γύρω από το όνομα της. Δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις καλύτερες ισπανικές ταινίες. Ο σκηνοθέτης κάνει άλλη μία ταινία-πολιτική πράξη, την «Γκλόρια Μούντι» και η απόδειξη είναι ότι οι εθνικιστές έβαλαν βόμβα στις αίθουσες όπου προβαλλόταν.

Ο ρόλος που έπαιξαν οι γυναίκες στη ζωη του


Ο σκηνοθέτης, ανήσυχο και επαναστατικό πνεύμα διαμορφώνει ολοκληρωτικά ένα μεγάλο μέρος της ζωής και της νοοτροπίας της δεύτερης γυναίκας του Όλγας Καρλάτου. Η ίδια έχει εξομολογηθεί ότι εφάρμοζε σε όλη της τη ζωή, τη συμβουλή του να ξεκινάει συνεχώς από το μηδέν αλλάζοντας χώρες, γλώσσες κι επαγγέλματα. Ο Νίκος Πατατάκης ήταν πιο αριστερός κι από την αριστερά. Δεν του άρεσε η αριστερά καθόλου, τους θεωρούσε βολεμένους και mainstream. Εκείνος ήταν αναρχικός, ο Νίκος Κούνδουρος και η Μελίνα Μερκούρη δεν ήταν της δικής του σχολής. Η γυναίκα του ήταν το alter ego του, αλλά για να την προστατέψει, ποτέ δεν την περιέλαβε σε δράσεις του.

Διαβάστε – Alan Smithee : Ποιος κρύβεται πίσω από το ψευδώνυμο του σκηνοθέτη με τις χειρότερες ταινίες όλων των εποχών;

Οι ατελείωτες συζητήσεις

Με τον Ράπτη είχαν κάνει πράγματα, είχαν βγάλει τον Καρούζο από τη Γυάρο, είχε εμπλακεί σε διάφορα σε σχέση με την Ελλάδα τον καιρό της δικτατορίας, αλλά ποτέ δεν την ενημέρωνε. Ανησυχούσε για την ασφάλειά της και ήταν καλύτερα καο για την ίδια να μην γνωρίζει. Για τη γυναίκα του, την Όλγα η πολιτική της ήταν ο άντρας της. Της διάβαζε πολύ και της εξηγούσε ώστε να ψάχνει αυτό που υπάρχει ανάμεσα στις γραμμές, γιατί κάποιος λέει αυτό που λέει, αλλά πρέπει να ασκείται και κριτική, όπως της έλεγε. Κουβεντιάζαν μέρα-νύχτα, συζητούσαν πάρα πολύ, ποτέ δεν πήγαιναν για ύπνο πριν κάνουν τον γύρο του Παρισιού με τα πόδια.

Ο χωρισμός

Με τις ώρες, με βροχή, χιόνια, ζέστη, δεν είχε σημασία. Το περπάτημα ήταν γι΄αυτούς, ένας τρόπος να μιλάνε. Λόγω των πολιτικών πεποιθήσεων τους ζούσαν πολύ περιορισμένα, και κάποια στιγμή η σύζυγος του αναγκάστηκε μέχρι και να κλέψει από σούπερ μάρκετ για να ταΐσει το παιδί της και την έπιασαν. Έτσι, μαζεύτηκαν πολλοί εσωτερικοί κι εξωτερικοί παράγοντες που την ανάγκασαν να φύγει και να χωρίσει από τον Πατατάκη. Η γυναίκα του είχε κάνει την «Αινειάδα» για την ιταλική τηλεόραση, κι αυτός επενέβαινε στα γυρίσματα κατά τη διάρκεια και των 6 μηνών που κράτησαν. Νωρίτερα είχε κάνει στη Γαλλία το «Πωλίνα 1880» με τους Μαξιμίλιαν Σελ, Μισέλ Μπουκέ και Σάμι Φρέι παρόλο που εκείνος ήταν αντίθετος και πάλι της δημιουργούσε προβλήματα.

nikos papatakis
nikos papatakis

Η απόρριψη και η συνέχεια

Χρειαζόντουσαν χρήματα επειγόντως και η παραγωγός, μια πολύ πλούσια γυναίκα από τη Νότια Αμερική, την ήθελε οπωσδήποτε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Εκείνη τον απέρριψε, γιατί ο Νίκος δεν ήθελε με τίποτα και έφυγαν για την Αμερική, όπου είχε πάρει διανομή η ταινία του οι «Βοσκοί». Εκείνη έκανε μαθήματα τραγουδιού στη Νέα Υόρκη και ο δάσκαλός της την προόριζε για τον ρόλο της Μαρίας Μαγδαληνής στο «Jesus Christ Superstar», αλλά μία μέρα μετά δέχεται τηλεφώνημα από την παραγωγή της «Πωλίνας». Ο Νίκος ήταν μπροστά αλλά της προσέφεραν τεράστια αμοιβή κι έτσι δεν μπορούσε να της εναντιωθεί άλλο και δέχτηκε να κάνει την ταινία. Την ταινία την έκανε, αλλά εκείνος ήταν στο πλατό κάθε μέρα, δεν μπορούσε να την αφήσει να κάνει βήμα χωρίς αυτόν, επενέβαινε κριτικάροντας τους πάντες, σε σημείο που όλοι τον μίσησαν και τα κατέστρεψε όλα. Με αυτόν τον τρόπο επέφερε ένα άτυπο τέλος στην καριέρα της συντρόφου του στη Γαλλία.

About the author

Κωνσταντίνος Ιορδανίδης

Add Comment

Click here to post a comment


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.